Şu ayda yayınlananlar: Mart 2013

Macaristan Parlamentosu, tartışmalı anayasa değişikliği paketini kabul etti. Demokratik hakların kısıtlanacağı gerekçesiyle büyük eleştiri alan paket, AB’de de endişelere yol açıyor.

Sosyalist muhalefetin boykot ettiği oylamada, muhafazakâr Başbakan Viktor Orban’ın girişimiyle hazırlanan tartışmalı anayasa reformu mecliste çoğunluğun desteğini alarak kabul edildi. Macaristan’da 265 sandalyeli mecliste, oylamaya katılan milletvekillerinin 11’i aleyhte oy kullanırken 33’ü de çekimser kaldı. Ülkede 2012’de yürürlüğe giren yeni anayasa böylelikle dördüncü kez değiştirilmiş oldu.

Avrupa Birliği ve Batılı ülkeler, Başbakan Viktor Orban liderliğindeki sağcı FIDESZ partisi tarafından hazırlanan anayasa reformunun, ülkede demokratik hakları kısıtlayacağı eleştirisinde bulunuyor. Üniversiteler, eğitim politikası, seçme – seçilme hakkı ve aile politikalarında kısıtlamalar yapılmasının önünü açtığı ifade edilen anayasa değişikliği, Anayasa Mahkemesi’ne ilişkin olarak da düzenlemeler içeriyor. Buna göre, Anayasa Mahkemesi, anayasanın yürürlüğe girdiği tarihten önceki kararlarına dayanarak yasaları iptal etme yetkisine sahip olamayacak.

Gözlemciler bu düzenleme ile demokratik açıdan sorunlu olan düzenlemeleri temel haklar çerçevesinde değerlendirerek daha önce iptal eden Anayasa Mahkemesi’nin nüfuzunu yitirmesinden endişe ediyor.

Orban hükümeti tarafında hazırlanan tartışmalı yasal düzenlemeler de ilk etapta Anayasa Mahkemesi’nden dönmüş, bunun üzerine ikinci denemede değişiklik paketine Mahkeme’nin yetkilerini kısıtlayan düzenlemeler eklenmişti.

AB Komisyonu’ndan gözdağı

Başkent Budapeşte’te anayasa reformunu protesto etmek üzere hafta sonu binlerce kişi sokaklara döküldü.

AB Komisyonu Başkanı Jose Manuel Barrosso da cuma günü Başbakan Orban ile yaptığı telefon görüşmesinde, ‘hukuk devleti’ ilkesine dair endişelerini dile getirdi. Komisyon’dan yapılan açıklamada, endişelerin dikkate alınmaması halinde, Komisyon’un her tür yönteme başvuracağı kaydedildi.

Kaynak: Deutsche Welle – 11 Mart 2013

Romanya’da Macarların yaşadığı Sekel bölgesi için otonomi talep eden binlerce kişi Pazar günü Romanya Büyükelçiliği önünde gösteri yaptı.

Tarihsel olarak da halkın çok büyük bir çoğunluğunun Macarlardan oluştuğu bölge Birinci Dünya savaşının sonunda Avusturya Macaristan İmparatorluğunun dağılmasıyla birlikte Trianon barış anlaşmasının bir sonucu olarak Romanya’ya verilmişti.

Sekel bölgesi Macarları, yaşadıkları topraklarda bağımsızlık değil, otonomi talep ediyor ve kendi bayrakları da arasında olmak üzere ulusal simgelerinin tanınmasını istiyorlar.

Romanya Sekel Macarlarının bu talebi de Macaristan’da destek görüyor.

Sekellerin otonomi talebine destek amacıyla 10 Mart pazar günü dünyanın pek çok kentinde dayanışma mitingleri düzenlendi. Budapeşte’de düzenlenen Sekelli Macarların otonomi talebine destek gösterisi radikal milliyetçi Jobbik partisi tarafından organize edildi.

Kaynak: turkinfo.hu – 10 Mart 2013

Macaristan Başbakanı Viktor Orban, en erken 2020 yılında Avro para birimine geçmelerinin söz konusu olabileceğini bildirdi.

Orban, Polonya’nın Başkenti Varşova’da yaptığı açıklamada, 2020 yılından önce Macaristan’ın para birimi olan Forint’i kaldırıp Avro para birimine geçmelerinin söz konusu olamayacağını belirtti.

Önce Avro’nun geleceğinin ne olacağının netleşmesinin ve Macaristan’ın bu durumda beklemesinin mi yoksa Avro’ya geçmesinin mi ülke çıkarlarına uygun olacağının görülmesinin gerektiğini ifade eden Orban, AB’nin geleceğinin önceden tahmin edilmesinin zor olduğunu söyledi.

“AB nasıl bir yol takip edecek, büyüyecek mi yoksa küçülecek mi- Bu bilinmiyor” diyen Orban, AB’ye üye ülkelerin bazılarının iflasın eşiğinde olduğunu, bunun aynı zamanda birliğin dağılması anlamına da gelebileceğini dile getirdi.

Avrupa Birliğinin ekonomik krizi yönetmedeki politikalarını da eleştiren Orban, Macaristan’ın döviz rezervlerini dikkatli kullanması gerektiğini, bu sorumluluğun Merkez Bankası Başkanına ait olduğunu da sözlerine ekledi.

Kaynak : AA – 7 Mart 2013

Macaristan’da hükümetin, meclise sunduğu anayasa değişikliği taslağını geri çekmesini talep eden bir grup gösterici bu sabah iktidar partisi FIDESZ’ın genel merkezini işgal etti.

İşgalin taslak geri çekilinceye kadar süreceği açıklandı.

Yüz kadar göstericinin, binanın demir parmaklıklarını aşıp bahçenin avlusuna girmesi esnasında yaşanan ufak çaplı bir kargaşanın ardından gösteri barışçıl bir şekilde devam ediyor. Polis ise bina dışında önlemler aldı.

Göstericilerin karşı çıktığı ve geri çekilmesini talep ettiği anayasa değişikliği taslağı Brüksel’in de tepkisini çekti. Avrupa Konseyi genel sekreteri Thorbjorn Jagland da taslağın önümüzdeki hafta Macar parlamentosunda onaylanmaya sunulmasından önce Avrupa Birliği’nin hukuk komisyonu olan Venedik Komisyonu tarafından gözden geçirilmesini talep etti.

Farklı kesimlerin tepkisini çeken anayasa değişikliği özellikle Anaysa Mahkemesinin yetkilerini ve genel seçimlerle ilgili kampanyaları yeniden düzenliyor, özellikle de seçimlerde medyanın işlevleri üzerine yeni hükümler içeriyor.

Yeni taslağa göre Anayasa Mahkemesinin faaliyet alanları iyice daraltılıyor ve yeni anayasa, bundan sonra Anayasa Mahkemesine gönderilecek olan herhangi bir konuda, kurumun, geride kalan yirmi yıl içinde aldığı kararları emsal olarak kullanmasını da yasaklıyor.

Seçimlerle ilgili olarak ise, yeni anayasa partilerin seçim kampanyasında sadece devlet medya organlarını kullanabilmelerine izin veriyor. Özel televizyon ve radyolarda seçim kampanyaları yürütülmesi yasaklanıyor.

Hükümet, medya konusunda bu değişikliğin özel televizyon ve radyoların çok fahiş paralar istemesi nedeniyle partiler açısından seçimlerde bir fırsat eşitliği yaratacağını öne sürse de Helsinki Komisyonu bu hükmün düşünce ve propaganda özgürlüğünü kısıtlayacağını ve iktidar partilerine her zaman bir avantaj sağlayacağını vurguluyor.

Anayasa değişikliği din ve vicdan özgürlüğünü de etkileyebilecek bir madde içeriyor. Hangi dini inancın bir kilise olarak ülke çapında örgütlenebileceği yeni anayasada hükümet organlarının kararına bırakılıyor.

Yeni anayasada çok tepki çeken bir başka ilginç madde de sokaklarda yaşayan evsizlerin bundan böyle bu hayata devam edemeyeceklerinin anayasaya alınması. Bu madde, sokaklarda yaşamayı cezalandırılabilecek bir fiil haline dönüştürüyor. Daha önce hükümet bu konuda bir kararname çıkarmış, ancak bu kararname temel insan haklarına aykırı bulunduğu için Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edilmişti.

Kaynak: turkinfo.hu – 7 Mart 2013