Türk Macar Dostluk Derneği

Çağdaş dönem Türk-Macar ilişkileri konusunda yapmış olduğu araştırmalarla bu konuda özellikle Türkçe literatürün gelişimine önemli katkılarda bulunan, 20. Yüzyıl Türk-Macar ilişkileri tarihi üzerine çalışan öğrenciler de yetiştirerek adeta gelecek nesillere meşale taşıyan Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi öğretim üyelerinden Prof. Dr. Melek Çolak’ın “Macar Arşiv Belgeleri Işığında Ignác Kúnos’tan Türkoloji Mektupları ve Eleştiriler (1885-1890)” başlıklı son kitabı Selenge Yayınları’ndan okuyucunun beğenisine sunuldu. Macaristan üzerine çalışmaya doktora sonrasında başlayan Prof. Dr. Çolak, Macar hükûmetinin bursuyla gittiği Macaristan’da Macarca öğrenerek, bu ülkenin arşivlerinde ve kütüphanelerinde araştırmalarda bulunmuş ve kıyıda köşede kalmış konuları gün yüzüne çıkarmıştır. Türkiye’deki modern meteoroloji teşkilatının kurucusu Antal Réthy’nin Türkiye’deki faaliyetleri; bir dönem Macar bir kadınla evlenen ve kadının kendisini terk etmesiyle kederden kedere sürüklenen ünlü şair Enis Behiç Koryürek’in Macaristan’daki hikâyesi ve bu eşinden olma torunlarının hayatı; Atatürk’ün “Şekerim Parlak” diyerek çağırdığı ve sevdiği Macar kızı Klara; Erken Cumhuriyet döneminde Türkiye’nin kalkınması için çalışan Macar işçi ve uzmanlar gibi konularda kitaplar ve makaleler yazan Hocamızın yeni kitabı da oldukça ilgi çekici nitelikte.

19. Yüzyılın son çeyreğinden itibaren Macaristan’da yapılan Türkoloji çalışmaları ülkemizde Türkçülük akımının da gelişimine olumlu anlamda tesir etmiştir. 1860-1945 seneleri arasında yaşayan Kúnos gençlik yıllarından itibaren Anadolu’yu karış karşı dolaşarak masal, ninni, mani, türkü vb. halk edebiyatı malzemesini derleyerek bunların günümüze ulaşmasını sağladı. Kúnos’un derlediği masallar Türkçe’ye de çevrilerek farklı zamanlarda çeşitli yayınevleri tarafından yayınlanmıştır. Prof. Dr. Çolak’ın eseri ise Kúnos’un bu konuda yapmış olduğu ilmî tetkikler üzerine yazdığı yazılar ve Türkiye yıllarıns ilişkin değerlendirmeleri Türk halk edebiyatının öncüsü olarak kabul edilen bu bilim insanının düşünce yapısını anlamak için eşsiz bir hazine niteliğindedir.